2022 жылғы 28 наурызда Қазақстан Республикасында жария тыңдаулар өтті, онда жеке тұлғалардың банкроттық рәсімі туралы заң жобалары талқыланды. Осылайша, «Төлем қабілеттілігін қалпына келтіру және азаматтардың банкроттығы туралы» Заңға сәйкес борышкерлерге, егер олардың банктер, МҚҰ немесе коллекторлық агенттіктер алдында 4,9 млн теңгеден аспайтын берешегі болса, соттан тыс банкроттықты ресімдеуге рұқсат етіледі. Қарыздар кез келген лицензияланған ұйымда, мысалы, «Честное слово» онлайн-сервисінің көмегімен ресімделуі мүмкін. Банкроттықтың басқа шарттары мүліктің, ресми табыстың болмауы немесе ең төменгі күнкөріс деңгейінен аз табыс болып табылады.
Процедура туралы толығырақ сілтеме бойынша оқуға болады: https://smartzaim.kz/read/zakonnyj-sposob-spisat-dolgi-kak-budet-prohodit-protsedura-bankrotstva-13441/
Егер азамат сотқа жүгінбестен өзін банкрот деп тануға ниет білдірсе, онда ол осы процедурадан кейін белгілі бір салдарлар пайда болатынын түсінуі керек. Мысалы, мынадай:
- Бұдан былай қарыздар мен несиелер алуға, кепілгер болуға немесе кредит берушілерге кепілдік беруге болмайды;
- Мүлікке байланысты мәмілелерді жүргізуге тыйым салынады;
- Барлық қарыздарын есептен шығарған адамға, ерекше жағдайларды қоспағанда (жақындарын жерлеу, емделу, жұмысқа орналасу, білім алу), шетелге шығуға тыйым салынады.
Қарыздар мен кредит алу бойынша шектеулер 5 жылға белгіленеді, ал шетелге шығу 3 жыл мерзімге шектеледі.
Қазақстанда 2022 жылы сот банкроттығы рәсімі бойынша қарыздарды есептен шығару соттан тыс рәсімнен біршама ерекшеленеді. Банкроттықты сот арқылы рәсімдеу қарызы 4,9 млн теңгеден асатын жеке және заңды тұлғаларға қолайлы.
Азаматты банкрот деп танығаннан кейін кредиторларға оның банктік шоттарынан қаражат өндіріп алуға, төлемдердің мерзімін өткізіп алғаны үшін өсімпұл есептеуге және мүліктен өндіріп алуға тыйым салынады.
