Қазақстанда ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасы жыл бойына 13 пайызға, яғни 38 мың теңгеге дейін өсті. Ал ҚР жалақының өсуі өткен жылы 8,7 пайызды құрады.
ҚР 2022 жылғы қаңтарға текті ең төменгі күнкөріс деңгейі
14 жастан 17 жасқа дейінгі жас жігіттерде ең төменгі күнкөріс деңгейінің ең жоғары көрсеткіші болды. Сол жас шеңберіндегі жас бойжеткендер үшін бұл көрсеткіш 30 пайызға төмендеген. 2022 жылғы қаңтарда ең төменгі күнкөріс деңгейі 38,2 мың теңгеге жетті, бұл 2021 жылға қарағанда 12,7 пайызға жоғары.
Іnbusiness.kz хабарлауы бойынша, finprom.kz сайтына сілтеме жасай отырып, ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасы 2018 жылдан бастап 47,4% , 2013 жылдан бастап 2,2 есе өскен.
Өңірлерде 2022 жылғы қаңтарда ең төменгі күнкөріс деңгейінің ең жоғары көрсеткіші 41,9 мың теңгені құрады (Маңғыстау облысы), бұл өткен жылмен салыстырғанда 7,8 пайызға жоғары. Одан әрі Нұрсұлтан қаласы (41,2 мың теңге), Алматы қаласы (39,9 мың теңге). Төртінші орында Алматы (39,5 мың теңге) және Ақмола (38,6 мың теңге) облыстары. Ең төменгі күнкөріс деңгейінің ең төмен көрсеткіші Шымкентте (кему бойынша) (35,6 мың теңге), Батыс Қазақстан облысында (35,4 мың теңге), Ақтөбе облысында (34,8 мың теңге) байқалады.
Барлық жас топтарында ер адамдарға арналған ең төменгі күнкөріс деңгейі әйелдерге қарағанда, әлдеқайда жоғары. Естеріңізге сала кетейік, ерлер санаты арасында ең жоғары көрсеткіш 14-17 жас аралығындағы жасөспірім бозбалаларға тиесілі (48,2 мың теңге), өткен жылмен салыстырғанда өсім 12,7 пайызды құрады.
Ерлер арасындағы ең төменгі күнкөріс деңгейі шамасының ең төменгі көрсеткіш 0,5–1,0 жастағы кішкентай ұлдарға (25,1 мың теңге) белгіленген. Әйелдер арасындағы ең жоғары көрсеткіштер 14 жастан 17 жасқа дейінгі жасөспірім қыздар үшін (36,9 мың теңге) байқалады, өткен жылдан бері өсім 12,7 пайызды, ал 0,5-1,0 жастағы қыз балалар үшін – 23,6 мың теңгені құрады.
2021 жылы ҚР нақты еңбекақы өсімінің көрсеткіштері 8,7% құрады.
Қазақстандықтардың номиналды жалақысы 18,2% өсті.
Қалай жібереді Іnbusiness.kz. өткен жылдың соңғы тоқсанында қызметшінің (қызметкердің) айлық номиналды жалақысы орташа мәнмен алғанда, 275 580 теңгені құрағанын көрсетеді (статистика деректері Қазақстанның СЖжәнеРА келтіріледі). Өткен жылдың сол тоқсанындағы номиналды жалақы индексі 118,2 пайызға, нақты жалақы 108,7 пайызға жетті. Ұйымдардағы қызметкерлердің саны (ЖК мәртебесі бар шағын кәсіпорындар есепке алынбайды) өткен жылдың төртінші тоқсанында 3 801 000 адамды құрады.
Республиканың СЖжәнеРА статистикалық деректеріне сәйкес, Атырау өңірі өткен жылдың соңғы тоқсанындағы орташа айлық еңбекақы көрсеткіші бойынша көш бастап келеді және 420 425 теңгеге тең, екінші орынды Астана (391 373 теңге), үшінші орынды Алматы (329 103 теңгені құрайды), төртінші орынды Маңғыстау облысы (сомасы 382 431 теңгеге тең) иеленді. Бесінші орынға Қарағанды облысы (271 409 теңге) ие.
Статистика орташа деректерді есепке алады. Бұл дегеніміз, біреу көбірек, біреулер азырақ алады деген сөз. Сондықтан өсуді көрсететін деректерге қарамастан, көптеген адамдар әлі күнге дейін кредит алу үшін жүгінуге мәжбүр, мысалы, Қазақстанда "Честное слово" онлайн кредит беру сервисін пайдалануға тура келеді.
Орташа жалақының ең төменгі көрсеткіштері Түркістан облысында 207 929 теңге және Солтүстік Қазақстан облысында 202 983 теңге мөлшерінде белгіленді. Номиналды еңбек жалақысы келесі орындарда барынша өсті:
Түркістан (плюс 24,7%);
Жамбыл (плюс 27,5%);
Алматы (плюс 27%) облыстары.
Ең төмен өсім Атырау өңірінде (плюс 11,4%), сондай-ақ ҚР астанасында (плюс 11,9%), Маңғыстау өңірінде(плюс 13,2%) белгіленген.
Жалақының нақты сомасына келетін болсақ, оның пайыздық арақатынаста ең жоғары өсуі Жамбыл (плюс 17,4), Алматы (плюс 17,2), Ақтөбе (плюс 11,3) өңірлерінде болды. Ең аз көрсеткіштер Маңғыстау (плюс 3,4), Астана (плюс 2,9), Атырау (плюс 2,5) өңірлерінде байқалады.
Нақты, сондай-ақ номиналды еңбекақы өсімінің ең төменгі көрсеткіштері елордада да, өңірлік бөліністе де орташа жалақы мөлшерінің ең жоғары көрсеткіштерімен белгіленген. Бұл ретте қызметкерлер алған 432 198 теңге көлеміндегі ең жоғары сома Маңғыстау өңірінде тіркелді. Соңғы тоқсандағы ең аз сома Батыс Қазақстан ауылының тұрғындарына 179 685 теңге көлемінде берілді.
Өткен жылдың төртінші тоқсанындағы орташа айлық еңбекақы 275 580 теңгеге тең (мұнда ҚР қаржылық қызметтің барлық түрлері енгізілген). Ең жоғары көрсеткіштер экономикалық салада, сақтандыру ісінде 520 685 теңге сомасында белгіленген, ең төменгі жалақы 167 323 теңге мөлшерінде халық шаруашылығы салаларында белгіленген.
2021 жылдың соңына қарай ең жоғары орташа айлық номиналды жалақы Атырау облысында 216 385 теңге, Алматы қаласында (258 840 теңге), ҚР астанасында (344 968 теңге) болып белгіленді. Еңбекақы төлеудің ең төменгі көрсеткіштері Шымкентте (167 541 тг), сондай-ақ Түркістан облысында (165 572 тг) тіркелген.